Doorgenomen | Downloaders van kinderporno

Van Wijk, Dickie, Van Ham (2019), Bureau Beke, 55 pagina’s, ISBN 978 94 922 5533 4.

Een van de geprioriteerde thema’s van de Veiligheidsagenda 2019 – 2022 is de bestrijding van online seksueel kindermisbruik. Het aantal meldingen hiervan is de afgelopen jaren flink gestegen. Omdat investeren in opsporing en vervolging niet toereikend is, wordt ook de preventie geïntensiveerd. Voor dat doel is kennis nodig over de persoon van de downloader van kinderporno en over het downloadproces. Aan Bureau Beke is gevraagd een literatuuronderzoek naar deze aspecten uit te voeren. De onderzoekers hebben primair gezocht naar empirische artikelen uit de periode 2013–2018. Deze vulden zij aan met inzichten uit reviews, meta-analyses en relevante oudere publicaties. Allereerst bespreken zij de achtergrond van downloaders: sociaal-demografische kenmerken, slachtofferschap en criminele geschiedenis. Daarna schenken ze aandacht aan psychosociale problematiek, psychische stoornissen en verslavingsproblematiek. In een hoofdstuk over het gedrag van downloaders gaan ze in op technologische ontwikkelingen die het downloaden van kinderporno faciliteren, de aanvang van het delictgedrag en de motieven daarvoor, cognitieve vervormingen die dit gedrag versterken, recidive en het verband tussen ‘hands-off’- en ‘hands-on’-delicten. Dé downloader blijkt niet te bestaan: achtergrond, persoonlijkheidskenmerken en de aard van het delictgedrag variëren. De onderzoekers achten het voorstelbaar dat de populatie downloaders uit verschillende subgroepen bestaat. Idealiter zouden voor elke afzonderlijke subgroep passende preventieve maatregelen moeten worden ontwikkeld. De onderzoekers bevelen dan ook aan, een bevolkingsonderzoek op te zetten dat een bruikbare classificatie kan opleveren. Andere aanbevelingen: opwerpen van technische barrières, beïnvloeden van cognitieve vervormingen en vergroten van de pakkans.
Dr. Irene Spijker is literatuuronderzoeker en redacteur bij de Landelijke Eenheid, Dienst Landelijke Informatieorganisatie, afdeling Analyse en Onderzoek.