Liaison officers zijn onmisbare schakels in de informatievoorziening uit het buitenland, blijkt uit de ervaringsverhalen van deze politie-liaisons in Bangkok, Beijing en Washington.
Naam: Rachid Sousdi
Functie: regionale politieliaison in Zuidoost Azië
Standplaats: Bangkok
Snel gevalideerde informatie na aanslagen Sri Lanka
“Als liaison ben je constant het middelpunt tussen vele diverse partijen die iets geregeld willen hebben op uiteenlopende onderwerpen. Operationeel heb ik te maken met (urgente) vermissingen, voortvluchtigen, moord en zeer recentelijk internationaal terreur. Strategisch werk ik aan nieuwe samenwerkingsverbanden en verzoeken van verschillende ministeries.
De uitdaging in deze samenwerking is het constante besef dat in vele landen de doodstraf (op bepaalde strafbare feiten) nog in de nationale wetgevingen staat. Waardoor je als liaison ieder verzoek zorgvuldig dient te behandelen en vele afwegingen en communicatie hebt voordat een Nederlands of buitenlands verzoek de deur uitgaat. Naast de juridische begrenzingen zijn er ook nog de verdragsrechtelijke verhouding: kan en mag Nederland samenwerken?
Zeer actueel was de terreuraanslag in Sri Lanka waarbij vele burgers en buitenlandse toeristen omkwamen. Kort na de aanslag werd al besloten om twee liaisons naar Sri Lanka te sturen om in het gebied snel gevalideerde informatie te verkrijgen over wat er is gebeurd en of er een (in) directe dreiging is naar Nederland. In Sri Lanka heb ik een klein compact netwerk opgebouwd met de lokale autoriteiten.
Al snel wordt duidelijk wat de impact is op de gehele samenleving. Overal roadblocks en veel militairen en politie in het straatbeeld voor de vele hotels, kerken, boeddhistische tempels en supermarkten. De avondklok werd ingesteld en Colombo werd snel een spookstad.
Een gekke gewaarwording als je beseft dat het normaal enorm druk op straat is. Merkbaar was dat men erg angstig was en dat al snel het leger alles overnam. Het gevoel van constante dreiging van nieuwe aanslagen heb ik nu zelf een keer meegemaakt in plaats van uit de media. Een gevoel en ervaring die ik niet zal vergeten. Iedere dag maak je een schriftelijk verslag voor mijn backoffice in Nederland (DLIO-LIRC). Ze worden de vele vragen die daar leven snel beantwoord. Goed is het om te zien dat je als liaison niet alleen bent maar dat er in Nederland collega’s van DLIO-LIRC en CTER werken aan een overzicht van de gebeurtenissen en snel zorgen voor een duidingsrapportage die ook voor mij van belang was.
Ik heb enorm veel respect voor onze collega’s in Sri Lanka die geconfronteerd werden met uitzonderlijk veel geweld en een chaotische situatie. De terreuraanval zal veel impact hebben op deze regio en zal voor ons als liaisons extra inspanningen gaan opleveren.”
Naam: Hans Hogenboom
Functie: senior liaison officer
Standplaats: Beijing, China
De servers voor kinderporno stonden in Nederland
“Medio 2016 kreeg ik een e-mailwisseling onder ogen tussen een Nederlandse collega en een medewerker van de cyberafdeling van de Zuid-Koreaanse politie. Deze mail viel op omdat er sprake was omfloerst taalgebruik en weinig concrete vragen. Op basis van eerdere ervaringen met de Zuid-Koreaanse politie wist ik dat men vaak niet het achterste van de tong laat zien, dus stelde ik voor om tijdens mijn toch al geplande bezoek aan Zuid-Korea deze collega op te zoeken. Met als doel om te achterhalen wat er precies speelde en hoe wij zouden kunnen assisteren.
Tijdens dat gesprek werd duidelijk dat de Zuid-Koreaanse politie al jaren probeerde vier verdachten aan te houden die verantwoordelijk werden gehouden voor het in de lucht houden van een illegale website waarop onder meer kinderporno en wraakporno werden vertoond. Ook werd duidelijk dat het hoofd van de Zuid-Koreaanse politie de wacht was aangezegd omdat deze er al jaren niet in slaagde om deze website uit de lucht te halen.
De Zuid-Koreaanse pers had lucht gekregen van dit weinig succesvolle optreden en had er een aantal smalende artikelen over geschreven. Ook werd tijdens dat gesprek duidelijk dat er aanwijzingen waren dat de servers waarop de website draaide zich ten tijde van het gesprek in Nederland bevonden en dat er bovendien informatie was waaruit zou blijken dat de verdachten op korte termijn de servers wilden verhuizen naar Duitsland. Doordrongen van de noodzaak van dit verzoek heb ik andere afspraken afgezegd en direct een bericht geschreven naar collega’s van team kinderporno TBKK die op hun beurt direct een Officier van Justitie inschakelden.
Tijdens de doorzoeking bij een commercieel verhuurbedrijf van servers, werden talloze centrale netwerkcomputers aangetroffen waarvan de website gebruikmaakte. Aangezien het bevel niet toereikend was werd ter plekke besloten om letterlijk de stekkers uit de servers te halen, waardoor de website niet meer te benaderen was. Een dag later vond de feitelijke inbeslagname plaats van een niet gering aantal servers. In Zuid-Korea werd verheugd gereageerd en werd een grote persconferentie gehouden.
Om op vragen en verrassingen van de pers voorbereid te zijn, informeerde ik vooraf de Nederlandse ambassade in Seoul. De samenwerking met de Nederlandse politie werd alom geprezen en vormt tot op vandaag de basis voor een prima samenwerking met de Zuid-Koreaanse politie.”
Naam: bij de redactie bekend
Functie: liaison officer Verenigde Staten, Canada, Mexico, Belize & Bahama´s
Standplaats: Washington
Opkomen voor belangen van slachtoffers
“Als liaison officer ben je veelal voor meer landen geaccrediteerd dan het land van de standplaats alleen. Zo ben ik ook bezig met rechtshulp en netwerkbeheer in onder meer Canada en Mexico. Laatstgenoemde is een zeer complex land om te werken. Om daar effectief te zijn, moet je de mensen en cultuur leren kennen. En er dus vaak fysiek zijn. Gelukkig zijn de Mexicaanse functionarissen die bepalend zijn in internationale politiesamenwerking op twee, drie handen te tellen. Maar hun benoeming is niet zelden politiek, waardoor na verkiezingen tal van verschuivingen plaatsvinden. En je opnieuw moet beginnen.
De rechtshulp tussen Nederland en Mexico is beperkt (de intense drugshandel bijvoorbeeld richt zich primair op afzetmarkt USA), maar af en toe zijn Nederlanders slachtoffer van moord, ontvoering of beroving. Het vergt veel inzet en geduld van de Nederlandse ambassade in Mexico-Stad en de politieattaché om op te komen voor de belangen van de slachtoffers en hun nabestaanden.
Ernstige criminaliteit, corruptie en straffeloosheid is aan de orde van de dag in Mexico. In 2018 was sprake van ruim 28 duizend moorden, waarbij in twee duizend gevallen vrouwelijke slachtoffers, veel door huiselijk geweld (in het Mexicaanse strafrecht feminicidio genoemd). In 2017 wordt de Nederlandse restauranteigenaar Olga Kluivers in het Mexicaanse kustplaatsje Barra de Navidad slachtoffer van huiselijk geweld. De Mexicaanse vriend van Kluivers wordt als verdachte beschouwd en is tot op de dag van vandaag voortvluchtig.
Mexico is 47 maal groter dan Nederland en heeft 130 miljoen inwoners. Voor sommige staten en grensgebieden geldt een negatief reisadvies en is samenwerking met lokale autoriteiten vrijwel onmogelijk. Desalniettemin heeft de zaak-Kluivers topprioriteit voor Nederland. De Nederlandse ambassadeur en de politieattaché werken intensief samen om blijvend druk uit te oefenen op de Mexicaanse autoriteiten en politiediensten. De ambassadeur is vasthoudend en agendeert de zaak regelmatig op hoog politiek en justitieel niveau.
Zoals begin mei, toen minister van Buitenlandse Zaken Blok Mexico bezocht. De politieattaché onderhoudt frequent contact met Interpol, Mexico, federale politie, het Openbaar Ministerie en het lokale onderzoeksteam. Hiertoe vinden regelmatig werkbezoeken plaats aan Mexico-Stad en de staat Jalisco, waar Kluivers werd vermoord. Vragen stellen over het onderzoek, aandringen op acties en interstatelijke samenwerking, suggesties doen en de Nederlandse belangen aankaarten. Vertellen over de aanhoudende politieke aandacht en druk vanuit de familie en media. Maar ook begripvol en dankbaar blijven voor nieuwe stappen in het onderzoek of de bereidheid om de politieattaché opnieuw te ontvangen.
Een proces waarbij politiesamenwerking en diplomatie onlosmakelijk verbonden zijn. Twee zaken vallen op: in de eerste plaats helpt politieke druk zeer in landen als Mexico. Bestuur, justitie en politie zijn nauw met elkaar verbonden. Daarom is de afstemming en samenwerking tussen politie en Buitenlandse Zaken zo belangrijk. In de tweede plaats draait alles om persoonlijke contacten.
Door regelmatig Mexico te bezoeken en relaties op te bouwen ontstaat vertrouwen en collegialiteit bij de mensen waar je afhankelijk van bent. Het persoonlijke netwerk dat de afgelopen anderhalf jaar hiermee is opgebouwd, draagt bij aan de kans dat de verdachte wordt opgespoord en vervolgd. Maar werpt ook zijn vruchten af in toekomstige zaken met Nederlandse slachtoffers of belangen.”
Geef een reactie